Sprawozdanie z XIV Konferencji Naukowej „Chromatografia jonowa i techniki pokrewne 2024”
Od roku 2005 z pomocą różnych firm i osób organizuję konferencje na temat chromatografii jonowej i technik pokrewnych. Pierwsze z nich odbyły się w Instytucie Podstaw Inżynierii Środowiska PAN w Zabrzu, a kolejne ze względu na rosnącą liczbę uczestników w Katowicach i znowu w Zabrzu, ale w innej lokalizacji. Konferencje cieszyły się coraz większym zainteresowaniem i poza osobami z Polski zaczęli coraz chętniej przyjeżdżać znakomici goście z zagranicy najwybitniejsi specjaliści z zakresu chromatografii jonowej i technik pokrewnych. Jak wszystko miało to swoje zalety i pewne ograniczenia, związane min. z kosztami i znajomością języka angielskiego. W roku 2020 przyszła pandemia, która jak wiemy zmieniła wszystko. Pierwsza próbka powrotu miała miejsce w roku 2021 podczas konferencji „Quo Vadis Life Sciences” w Opolu, gdzie dzięki uprzejmości prof. Piotra Wieczorka oficjalnie dołączyliśmy jako XIII edycja konferencji na temat chromatografii jonowej.
Zastanawiałem się długo czy warto to kontynuować, czy jest jeszcze miejsce i czas na konferencje z jakby nie było wąskiego zakresu metod separacyjnych jaką jest chromatografia jonowa. Odpowiedź na ten dylemat przyszła podczas ubiegłorocznej znowu XIII Polskiej Konferencji Chromatograficznej, która odbyła się na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach w czerwcu. Wiele osób pytało mnie czy wracamy z „jonówką”. Wahałem się, ale wbrew logice nie wywiesiłem białej flagi i w dniach 9 i 10 kwietnia też w Katowicach miała miejsce „tradycyjna” już XIV Konferencja Naukowa „Chromatografia Jonowa i Techniki Pokrewne 2024”.
Konferencja została zorganizowana tradycyjnie przez Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN w Zabrzu, a jej patronami był Komitet Chemii Analitycznej i Polskie Towarzystwo Chemiczne oraz jako patron medialny – wydawnictwo Elamed. Sponsorami tego wydarzenia za co serdecznie dziękuję były firmy: Metrohm Polska, AGA Anaytical oraz Shimpol. W ciągu 2 dni konferencji przedstawiono 11 wykładów, 2 komunikaty, 3 wystąpienia firmowe oraz zaprezentowano 12 posterów. Szczegółowy program konferencji i zdjęcia z tego wydarzenia znajdują się na stronie: http://ipis.pan.pl/ipispan/pl/aktualnosci. Tym razem miejscem konferencji był Park EkoEnergia Silesia SA. w Katowicach-Załężu. Nieoficjalnie rozpoczęliśmy bezpłatnymi warsztatami na temat przygotowania wzorców do kalibracji w IC, które prowadzili pracownicy firmy Metrohm Polska: dr Aleksandra Łyko i dr Wiktor Lorenc.
Oficjalne otwarcie konferencji miało miejsce 9 kwietnia o godz. 11:00 z udziałem niżej podpisanego oraz byłej Dyrektor Instytutu Podstaw Inżynierii Środowiska PAN w Zabrzu członka rzeczywistego PAN prof. Czesławy Rosik-Dulewskiej i pełniącego obowiązki Dyrektora – dr hab. Macieja Kosteckiego, prof. IPIŚ PAN. Wykład inaguracyjny zatytułowany “Chromatografia jonowa – skuteczne narzędzie do monitoringu markerów spalania biomasy” wygłosiła prof. Joanna Karpińska z Wydziału Chemii Uniwersytetu w Białymstoku. Tematyka tegorocznej konferencji dotyczyła różnych aspektów chromatografii jonowej i technik pokrewnych, w tym analityki specjacyjnej w analizie żywności, chromatogrfaii jonowymiennej w oczyszczaniu białek, ale i nieco odleglejszych ale ważnych tematów takich jak: badania farmaceutyków czy usuwania mikrozaniczyszczeń za pomocą różnych adsorbentów. W przewie zainteresowani mieli okazję zwiedzić laboratorium Górnośląskiego Przedsiebiorstwa Wodociągów, które bada jakość wody dla kilku milionów odbiorców na terenie Aglomeracji Śląskiej. Pierwszy dzień obrad zakończyliśmy krótkim podsumowaniem, po czym autobusem udaliśmy się do Planetarium w Chorzowie na seans poświęcony zorzom polarnym, a po nim miał miejsce bankiet z restauracji „Marysin Dwór”.
W drugim dniu obrady trwały do godziny 13:00. Podsumowując konferencję podziękowałem wszystkim, którzy przyczynili się do tego, że konferencja się odbyła w takiej formie. Pomimo, że w porównaniu do lat 2014-2018 było nas mniej, ale były nowe osoby jak i niezawodni liderzy z tak znakomitych ośrodków naukowych takich jak: Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Politechnika Gdańska, Uniwersytet w Białymstoku, czy lokalnych ośrodków – Uniwersytetu i Politechniki Śląskiej. Obradom towarzyszyły wystawy firm zajmujących się produkcją i dystrybucją odczynników chemicznych oraz aparatury pomiarowej. Całość przebiegła w miłej atmosferze i pozwoliła na wymianę doświadczeń oraz na nawiązanie współpracy i nowych kontaktów. Obawy jakie towarzyszyły mi na początku co do kontynuacji konferencji zostały rozwiane. Małe też może być piękne. A presja środowiska na to, aby konferencje te nadal się odbywały zrobiły swoje. Już teraz zapraszam w pierwszej połowie kwietnia 2025 roku na jubileuszową 15-stą konferencję IC 2025, w roku gdy obchodzić będziemy 50-lecie powstania chromatografii jonowej!
Rajmund Michalski
Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN w Zabrzu
