Nagroda Nobla z chemii 2025 za rozwój struktur metaliczno-organicznych

Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii w 2025 r. otrzymali Susumu Kitagawa, Richard Robson i Omar M. Yaghi za rozwój struktur metaliczno-organicznych – ogłosił Komitet Noblowski.

W środę 8 października Norweski Komitet Noblowski przedstawił laureatów tegorocznej Nagrody Nobla z dziedziny chemii. To:

• Susumu Kitagawa (urodzony w 1951 r. absolwent, a obecnie profesor Uniwersytetu w Kioto),
• Richard Robson, (urodzony w 1937 r. absolwent Uniwersytetu Oksfordzkiego, obecnie profesor Uniwersytetu w Melbourne),
• Omar M. Yaghi (urodzony w 1965 r. absolwent University w Illinois, profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego).

W komunikacie prasowym komitetu czytamy, że Kitagawa, Robson i Yaghi opracowali nową formę architektury molekularnej. Stworzyli molekularne konstrukcje o dużych przestrzeniach, przez które mogą przepływać gazy i inne substancje. Konstrukcje te – sieci metaliczno-organiczne (MOF) – mogą być wykorzystywane np. do oddzielania PFAS od wody, rozbijania śladów farmaceutyków w środowisku, zbierania wody z powietrza pustynnego, wychwytywania dwutlenku węgla, przechowywania toksycznych gazów czy katalizowania reakcji chemicznych. Więcej dowiesz się stąd.

Tydzień noblowski trwa. W poniedziałek 6 października poznaliśmy laureatów Nagrody Nobla z dziedziny medycyny (Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell i Shimon Sakaguchi za odkrycia dotyczące obwodowej tolerancji immunologicznej), we wtorek – z dziedziny fizyki (John Clarke, Michel H. Devoret i John M. Martinis za odkrycie makroskopowego kwantowo-mechanicznego tunelowania mechanicznego i kwantyzacji energii w obwodzie elektrycznym). W czwartek komitet ogłosi laureata Literackiej, natomiast w piątek Pokojowej Nagrody Nobla.

Na Nagrodę Nobla składają się: złoty medal, kaligrafowany dyplom, a także 11 mln koron szwedzkich (ok. 1 mln euro) do podziału, jeśli laureatów w danej dziedzinie jest kilku.

Źródło: nobelprize.org

Czytaj także: Polacy współautorami nowej metody badania reakcji chemicznych